Jaisso(-d'Oungrìo)
Lathyrus pannonicus
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse de Hongrie.
Descripcioun :La Jaisso-d'Oungrìo es uno meno raro que trachis dins li prado e li blachiero de noste relarg d'auto Prouvènço. La cambo èi gaire alado, li fueio soun coumpausado de 2 à 4 parèu de fuioun sènso vediho (mai acabado pèr uno pichoto pouncho en erbo). L'enflourejado es uno grapo de 3 à 11 flour jauno pièi blanco, pourtado pèr un long pecou mai long que la fueio d'à coustat. Li dóusso fan de 3 à 6,5 cm e caupon de 12 à 20 grano. La subsp. de Prouvènço ié dison asphodeloides qu'a de bousserlo en long.
Usanço :Ramentan que li grano de jaisso soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP), se n'en manjas de trop.
Port : Erbo
Taio : 15 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Blanco Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 12 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Abriéu à juliet
Liò : Blachiero
- Prado
- Óuriero de bos
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurosiberiano
Ref. sc. : Lathyrus pannonicus (Jacq.) Garcke, 1863
Moustardo-blanco
Sinapis alba
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Moutarde blanche.
Descripcioun :La moustardo-blanco èro proun cultivado à passa tèms e sèmblo bèn qu'èi pas de Prouvènço au contro de la moustardo-fèro. Se n'en destrìo que si silico an un bè plat emé d'alo e que caupon mens de 8 grano.
Usanço :Es emé li grano que s'adoubo la moustardo. Mai se podon manja peréu li fueio, subretout li jouino, cruso en ensalado o cuecho (troucho). La moustardo-blanco es uno planto vertuouso contro lou raumas (en emplastre), lou mau de tèsto, lou quiéu tapa, lou mau-d'os e de-terro (escourbut)... Èi peréu richo en vitamino C e en foulate.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 100 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Sinapis
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 8 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Champ
- Ermas
- Camin
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Estenoumediterrano-Èst
e Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Sinapis alba L., 1753